Ajax-jeugdopleiding is kapot: 'Blijkbaar bepaalt een nobody als hij alles'

In gesprek met ELFVoetbal vertelt Heije, zelf in 1997/1998 Talent van het Jaar, dat er totaal geen winnaarsmentaliteit meer te bespeuren is bij de jeugdspelers, terwijl hij in de jeugd altijd wilde winnen en de beste wilde zijn. 'Van de E1 tot en met A1 heb ik al mijn kampioensvaantjes bewaard. Op een jaar na werd ik elk jaar kampioen. Het jaar in de A1 was uitzonderlijk. We wonnen alles. Wij wilden altijd de beste zijn. Tegenstanders waren bang als ze tegen een jeugdteam van Ajax moesten spelen.'

Angst kennen tegenstanders echter allang niet meer op De Toekomst. 'Kijk nu eens. Ik krijg tranen in mijn ogen als ik wekelijks de uitslagen zie. In de mindset van de spelers zie ik nauwelijks meer winnaarsmentaliteit terug. Ze stappen te gemakkelijk over een nederlaag heen. De jeugdopleiding is kapot gegaan. De echte wil om te winnen, zie ik niet meer. Die mentaliteit kwam nooit in ons op. Het draait nu om twee, drie jongetjes per elftal. De rest hangt daar omheen en is niet belangrijk.'

Volgens Heije heeft Casimir Westerveld, sinds 2023 Hoofd Ontwikkeling bij Ajax, momenteel teveel macht. 'Tot en met de Onder 18 wordt dezelfde speelstijl gehanteerd, 1-3-4-3. Waarom met drie verdedigers achterin is me een raadsel. Straks moeten ze aan het einde van het traject de stap maken naar Jong Ajax of het eerste elftal. Dan komen ze plotseling in de problemen. Komen ze in een ander systeem terecht. Waarom beslist iemand, die nog nooit is beoordeeld op zijn ervaringen om een opleiding te runnen, dit?'

Heije stond zelf ook open voor een functie bij Ajax en was geïnteresseerd om de Onder-11 te leiden. Hij werd naar eigen zeggen voorgedragen door Alex Kroes en Westerveld stuurde hem een appje dat hij kandidaat was, maar twee weken lang hoorde de 44-jarige trainer niets. Nadat hij zelf contact opnam met Westerveld kreeg hij het volgende te horen. 'Ontving ik een appje terug van Casimir dat er dit seizoen geen plek voor mij was als trainer. De keuze was gevallen op een externe trainer, omdat ze het zogenaamd breder wilden trekken. Weer iemand van buitenaf. Weer iemand zonder Ajax-DNA.'

Dat Heije zonder überhaupt zijn visie kon toelichten of met Westerveld gesproken had aan de kant geschoven werd, doet pijn. 'Dat terwijl ik nooit met Westerveld heb gesproken. Nooit mijn visie kon toelichten, mijn verhaal kon doen. Hij heeft niet eens willen luisteren. Natuurlijk, ik heb niet gesolliciteerd. Alex droeg me voor. Maar blijkbaar bepaalt een nobody als Westerveld alles binnen de jeugdopleiding. Welke jeugdspelers komen en blijven, welke trainers, hij stuurt de scouting aan.'

Dat er net als met bijvoorbeeld de aanstelling van Sven Mislintat gekozen werd voor iemand van buitenaf en niet iemand met een verleden bij Ajax snapt Heije dan ook totaal niet. 'Naar buiten toe wordt gepredikt dat het echte Ajax-DNA weer terug moet keren. De uitspraak is een gotspe. Bij de jeugd ligt de basis van elke club. Maar kijk eens naar de namen binnen de jeugdopleiding. Ronald de Boer, John Bosman, Richard Witschge, Sonny Silooy, Marco van Galen en Jan Wouters, dat zijn echte Ajacieden. Die mannen lopen al vele jaren bij de club, weten wat er wordt verlangd.'

Naast die oud-Ajacieden is het een vreemdelingenlegioen. 'Er lopen nu merendeels jaknikkers rond binnen het trainersgilde op De Toekomst. Trainers die hun mening niet durven te geven. Laat staan kritiek, omdat ze bang zijn hun baantje kwijt te raken. Nog blijer zijn een Ajax-trainingspak te dragen dan hun spelers en dat zo belangrijk te vinden dat ze zich schikken naar een ander. Bang om hun plekje te verliezen. Hun belangrijkste doel is onbezorgd hun pensioen te halen. In het handelen stellen ze niet hun spelers centraal, maar zichzelf.'

Ajax-DNA is dan ook in de prullenbak gegooid, wat leidt tot de huidige malaise bij het eerste elftal en de jeugd, aldus Heije. 'De club heeft behoefte aan een boegbeeld als hoofd opleidingen. In mijn tijd was dat Co Adriaanse. Zet iemand als Wim Jonk daar neer, iemand als Marciano Vink. Zij kennen de club door en door. Zij dwingen respect af. Als zij iets zeggen, luistert iedereen. Haal voormalig Ajax-spelers terug, Rafael van der Vaart, Wesley Sneijder, maar ook ex-Ajacieden met trainerservaring als Angelo Martha of Milano Koenders. Ik kan zo een serie namen opsommen. Maar zolang dat niet gebeurt, gaat alles op de huidige voet door en vrees ik dat de jeugdopleiding van Ajax alleen maar verder afglijdt. Dat doet me pijn. Het doet me pijn dat jeugdspelers nu kiezen voor AZ of FC Utrecht. Als je in mijn tijd hoorde dat Ajax interesse toonde, kroop je daarheen. Een hogere waardering bestond niet. Ajax heeft nu alleen nog de naam. Niet meer de uitstraling. Die moet terugkomen. Het liefst zo snel mogelijk.'